Czym różnią się kluczowe certyfikacje z zarządzania projektami oraz jak wybrać odpowiednią dla swojego rozwoju zawodowego.
Dlaczego certyfikacja jest ważna?
Certyfikacja z zarządzania projektami stanowi potwierdzenie Twojej wiedzy i umiejętności jako Project Managera. Może być istotnym argumentem w ubieganiu się o nowe stanowisko lub podczas negocjacji wynagrodzenia. Przygotowując się do uzyskania certyfikatu masz możliwość uporządkować oraz usystematyzować to, co już wiesz o zarządzaniu projektami. Weryfikujesz również sposób w jaki wykorzystujesz swoją wiedzę w codziennej pracy. Dodatkowo certyfikacja motywuje Cię do ciągłego rozwoju i zdobywania kolejnych kwalifikacji.
Zastanawiając się nad certyfikacją, zapewne zadasz sobie pytanie, który certyfikat będzie lepszy PRINCE2®, PMP® czy IPMA®? Z pewnością zależy Ci by wspierał on budowę Twojej marki osobistej. Jednocześnie chciałbyś, żeby czas poświęcony na naukę do egzaminu, przyniósł również wymierne efekty w Twoim życiu zawodowym. Wskazane certyfikaty należą do kluczowych na rynku polskim oraz międzynarodowym. Mimo, że wszystkie dotyczą zarządzania projektami, występują między nimi istotne różnice w zakresie merytorycznym, a także wymagań stawianych osobom ubiegającym się o certyfikację.
PRINCE2® (Projects In Controlled Environments)
Certyfikat przyznawany przez specjalną jednostkę akredytującą rządu brytyjskiego – APM Group (APMG). Potwierdza znajomość metodyki zarządzania projektami PRINCE2®, która opiera się o doświadczenia kierowników projektów z krajów anglosaskich. Metodykę PRINCE2® wyróżnia procesowe podejście do zarządzania. Wskazuje ona siedem głównych procesów: strategiczne zarządzanie projektem, uruchamianie projektu, inicjowanie projektu, sterowanie etapem, zarządzanie wydarzeniem produktów, zarządzanie zakresem etapu oraz zamykanie projektu. Podstawą dla przygotowujących się do egzaminu PRINCE2® jest podręcznik PRINCE2® Manual.
Certyfikat PRINCE2® przyznawany jest na dwóch poziomach. Foundation skierowany jest do osób rozpoczynających karierę w zarządzaniu projektami, natomiast Practitioner do doświadczonych kierowników projektów. Przystąpienie do egzaminu PRINCE2® Foundation nie jest powiązane z dodatkowymi wymaganiami w zakresie doświadczenia. Natomiast by przystąpić do egzaminu PRINCE2® Practitioner należy przedstawić potwierdzenie zaliczenia jednego ze wskazanych egzaminów: PRINCE2® Foundation, Project Management Professional (PMP)®, Certified Associate in Project Management (CAPM)®, IPMA® ‒ poziom A, IPMA® ‒ poziom B, IPMA® ‒ poziom C, IPMA® ‒ poziom D.
Oba egzaminy przeprowadzane są w formie pisemnej. Podczas egzaminu PRINCE2® Foundation uczestnik ma 60 minut by odpowiedzieć na 60 pytań dotyczących zasad i terminologii metodyki. Natomiast w przypadku Practitioner założonych jest 150 minut na 68 pytań, wymagane jest jednak wykazanie się umiejętnością stosowania metodyki do potrzeb i problemów danego projektu.
PMP® (Project Management Professional)
Certyfikat przyznawany przez międzynarodową organizację zrzeszającą Project Managerów – Project Management Institute (PMI). Głównym źródłem wiedzy pomagającym przygotować się do egzaminu jest Project Management Book Of Knowledge (PMBOK). Certyfikat potwierdza umiejętność zarządzania trzema ograniczeniami projektu – czasem, kosztami i zakresem. Egzamin obejmuje kompleksową wiedzę o zarządzaniu procesami w projekcie – inicjacją, planowaniem, realizacją, monitorowaniem, kontrolą i zamykaniem projektu.
By przystąpić do certyfikacji należy posiadać udokumentowane doświadczenie i wiedzę. Osoby z wykształceniem wyższym muszą wykazać się posiadaniem co najmniej 3 lata doświadczenia oraz 4500 godzin w zarządzaniu projektami, m.in. na stanowisku kierownika projektu oraz odbyć 35 godzin szkoleń z zarządzania projektami. Natomiast osoby z wykształceniem średnim muszą udokumentować 4 lata oraz 7500 godzin doświadczenia, a także analogiczną liczbę odbytych godzin szkoleniowych. Uwzględniane jest doświadczenie do 8 lat przed momentem składania aplikacji.
Egzamin trwa 4 godziny i składa się z 200 pytań testowych jednokrotnego wyboru. Po zdaniu egzaminu certyfikat przyznawany jest na 3 lata. By go utrzymać niezbędne jest zdobycie minimum 60 PDU (Professional Development Units), które przeznaczane są za udział w szkoleniach i konferencjach związanych z zarządzaniem projektami, publikacje oraz prowadzenie szkoleń i wystąpień z zarządzania projektami. Można je uzyskać biorąc udział naszych szkoleniach.
IPMA®
Certyfikat przyznawany przez międzynarodową federację organizacji non-profit wspierającą rozwój zarządzania projektami na świecie – International Project Management Association (IPMA). Jego podstawę stanowi standard IPMA® Individual Competence Baseline – ICB, wersja 4.0, który określa kompetencje kierowników projektów, programów i portfeli w trzech obszarach. Pierwszy dotyczy współdziałania ze sobą i otoczeniem – Ludzie. Drugi wykorzystywania narzędzi i technik – Praktyka. Trzeci kontekstu, w którym realizowane są projekty – Perspektywa. Więcej o standardzie 4.0 w naszym artykule Certyfikacja IPMA oparta na nowych wytycznych ICB v 4.0.
Certyfikacja IPMA® podzielona jest na cztery poziomy:
- Poziom D – Certified Project Management Associate
- Poziom C – Certified Project Manager
- Poziom B – Certified Senior Project Manager
- Poziom A – Certified Projects Director
Na poziomie D oceniana jest wyłącznie wiedza we wszystkich odpowiednich kompetencjach. Poziom C wymaga wykazania się wiedzą i umiejętnościami w zakresie zarządzania nimi w całym cyklu życia projektu. Przywództwo w złożonych projektach, portfelach i programach oceniane jest na poziomie B. Jest ono również oceniane na poziomie najwyższym – A, jednak w bardziej złożonych projektach, portfelach i programach.
Osoby przystępujące do certyfikacji na poziomie najniższym, czyli D, muszą wypełnić wniosek zgłoszeniowy, dokonać samooceny oraz wykazać się wiedzą podczas egzaminu. Wyższe poziomy powiązane są z wyższymi wymaganiami początkowymi. Na poziom C wymagane jest posiadania w ciągu 6 lat poprzedzających zgłoszenie minimum 3 lat doświadczenia jako Kierownik Projektu w projektach zarządzanych kompleksowo lub minimum 3 lat doświadczenia na stanowisku asystenta Kierownika Projektu w kompleksowych projektach. Poziomy B i A posiadają różne wymagania w zależności od stanowiska – inne dla Senior Project Managera, Senior Program Managera oraz Senior Portfolio Managera na poziomie B oraz inne dla Dyrektora Projektu, Dyrektora Programu oraz Dyrektora Portfolio na poziomie A. Na wyższe poziomy jest także niezbędne złożenie wraz z wnioskiem zgłoszeniowym życiorysu potwierdzającego spełnianie warunków wstępnych, raportu podsumowującego projekt, a także dokonanie samoceny i dostarczenie kontaktu do osób udzielających referencji.
Certyfikaty IPMA® są ważne przez okres 5 lat. Jeśli osoba posiadająca niższy certyfikat nie rozwinęła się jeszcze zawodowo na tyle by ubiegać się po tym czasie o wyższy poziom, może skorzystać z recertyfikacji.
Jak wybrać certyfikację?
Wybierając certyfikację weź pod uwagę swoje doświadczenie zawodowe oraz plany w zakresie dalszego rozwoju kariery zawodowej. Jeśli dopiero zaczynasz pracę jako członek zespołu projektowego a ponadto pracujesz w organizacji stosującej metodykę PRINCE2® to wręcz oczywistym wyborem będzie certyfikat PRINCE2® Foundation, a następnie PRINCE2® Practioner.
Jeśli jesteś członkiem zespołu projektowego albo początkującym kierownikiem projektów i zależy Ci na ogólnym rozwoju i potwierdzeniu wiedzy oraz umiejętności w zakresie zarządzania projektami rozważ szkolenie a następnie certyfikację IPMA® na poziomie D.
Jako doświadczony kierownik projektów powinieneś pomyśleć o certyfikacji PMP albo IPMA® na poziomie C lub wyższym. PMP jest certyfikacją powszechnie znaną i cenioną. IPMA wyróżnia większy nacisk na kompetencje kierownicze i interpersonalne oraz bardziej złożony proces certyfikacji – m.in. udział w warsztatach podczas których musisz zmierzyć się z różnymi sytuacjami projektowymi.
Posiadanie certyfikatu w zakresie zarządzania projektami pokazuje, że interesujesz się swoim rozwojem zawodowym. Certyfikacja niekoniecznie sprawi, że będziesz lepszym Kierownikiem Projektu, ale z pewnością pomoże Ci w poszerzeniu wiedzy w zakresie zarządzania projektami. Jeśli myślisz o rozwoju swojej kariery jaki kierownik projektów, a z czasem osoba sprawująca nadzór nad portfelami i programami, z pewnością warto pomyśleć o certyfikacji.
Jeśli masz pytania dotyczące certyfikacji i przygotowania do niej, zapraszamy do kontaktu z nami.
Autor tekstu: Tomasz Leśniowski